Świat stale się zmienia, technologia rozwija się w zastraszającym tempie. Osoby odpowiedzialne za marketing muszą stale śledzić trendy i nowe technologie, aby docierać do klientów jeszcze skuteczniej. Marketing to już nie to samo co jeszcze kilkanaście lat temu. Typy marketingu się stale zmieniają i ewoluują. Daje to dużo możliwości, ale również sprawia, że ciężko być dobry w całej dziedzinie i należy wybrać swoją specjalizację.
Jakie są rodzaje marketingu?
Najogólniej można to podzielić na 3 grupy. Tradycyjne / podstawowe rodzaje marketingu, marketing internetowy, który stanowi nowe kanały komunikacji, a także nietypowe rodzaje marketingu do których zaliczamy większość nowopowstałych sposobów komunikacji z klientem. Oczywiście podział marketingu na rodzaje może być nieograniczenie duży. Wszystko zależy jak ogólnie chcemy daną grupę rozpisywać. Warto zauważyć, że marketing tradycyjny, czyli to, co królowało jeszcze 15 lat temu, teraz jest uogólniany i zaliczany jedynie do jednej z wielu grup. Prawdopodobnie za 2 lata do tego artykułu można by było dopisać kolejne 10 rodzajów. To pokazuje jak szybko zmieniają się trendy, z jaką dynamiką dochodzą nowe sposoby reklamy i komunikacji. Świat nie stoi w miejscu, więc i marketing stara się za nim nadążyć.
Marketing tradycyjny
Podział marketingu na rodzaje warto zacząć od jego tradycyjnej formy. Coś, co działało dobrze przez wiele lat, gdy reklama w internecie nie była jeszcze znana. Marketing tradycyjny, czyli ten, który z uporem maniaka wielu profesorów nadal wykłada na uniwersytetach. Sprawdzał się idealnie kilkanaście lat temu i dzisiaj jest często jednym z filarów wielu firm. Marketing tradycyjny to wszelkiego rodzaju materiały drukowane, które mogą być dystrybuowane bezpośrednio do klienta. 10 lat temu osoby rozdające ulotki były na każdej większej ulicy. Słupy reklamowe często pękały w szwach od powieszonych na nich plakatów. Był to czas, gdy media społecznościowe dopiero raczkowały. Jedno trzeba przyznać, że nic nie dotrze lepiej w skali lokalnej jak ulotki roznoszone po skrzynkach. Skuteczność tej metody i przede wszystkim koszty to już inna rzecz. Jeśli by zestawić go z obecnymi metodami, to okaże się, że nie jest on aż tak opłacalny. Prawdopodobnie będzie musiało minąć jeszcze sporo czasu, zanim ta forma reklamy zostanie całkowicie wyparta. Cały czas wizytówki stanowią dla wielu biznesmenów atrybut obowiązkowy, a o koncertach dowiadujemy się z plakatów i bilbordów. Pewne jest jednak to, że nie powinno się opierać całego marketingu firmy tylko na tradycyjnych kanałach. Nawet bardzo niewielki lokalny biznes powinien znajdować się „w internecie”, bo jest to po prostu bardziej opłacalne. A pamiętajmy, że wraz ze zmianą pokoleń zmieniają się również nawyki zakupowe klientów.
Marketing internetowy
Rodzaje marketingu internetowego możemy wymieniać w nieskończoność. Jest to bardzo obszerna grupa, która zawiera w sobie wszystko, co onlinowe. Gdy potrzebujemy znaleźć jakąkolwiek firmę to korzystamy z Googla lub Facebooka. To dwa podstawowe źródła wiedzy. Właśnie z tego powodu wiele przedsiębiorstw nie wyobraża sobie jak można nie być na fejsie lub nie mieć strony www, lub chociaż wizytówki Googla. Swego rodzaju klasyką, która cały czas się dobrze trzyma jest email marketing. Jedna z tańszych i popularniejszych form docierania do klientów. Mając czyjś adres mailowy możemy go stale informować. Warto jednak zaznaczyć, że jest bardzo cienka granica między wartościowym mailem a zwykłym spamem. Przez information overload, czyli przeciążenie informacjami ważniejsze niż kiedykolwiek jest skuteczne wysyłanie przekazu. Klienci czytają coraz mniej, bo dostają coraz więcej bodźców i informacji. W związku z tym konieczność zwrócenia ich uwagi jest bardzo ważna. Poza profilami na mediach społecznościowych cały czas strona www ma dużą wartość dla konsumenta. Firmy również nie powinny traktować tego elementu jak zbyteczny, bo gdzie lepiej niż na własnej stronie możemy publikować treści. Tylko od nas zależy co się tam ukaże. Sami ustalamy zasady, regulamin i nic nas nie ogranicza. To, czego nie możemy pokazać gdziekolwiek indziej może wylądować właśnie na naszej stronie. Jest to też doskonałe miejsce na dzielenie się wiedzą. Klienci bardziej ufają firmom, które są w ich mniemaniu ekspertami w danej dziedzinie. Kolejnym elementem bez którego nie wyobrażamy sobie działania w internecie jest SEO. Te 3 magiczne litery są dla wielu zagadką. Pozycjonowanie naszych stron, sklepów i tekstów to bardzo ważna rzecz. To stała walka o to, kto napisze lepszy tekst (dla robotów Googla) i kto zdobędzie wyższą pozycję w wynikach wyszukiwania. Przeciętny użytkownik, gdy wyszukuje hasło w Google to patrzy na pierwsze 3 wyniki. Wszystko, co poza pierwszą stroną ma bardzo nikłe szanse na wysokie wyświetlenia. Jak widzimy rodzaje i formy marketingu internetowego są bardzo różne i nie sposób ich wszystkich wymienić. Miejmy świadomość gdzie warto być. Czasami lepiej mniejsza liczba miejsc, ale staranniej prowadzona.
Marketing mix
Każda dobra strategia marketingowa jest tworzona przy użyciu marketingu mix. Jego składowymi są produkt, cena, dystrybucja, promocja. Ten rodzaj marketingu skupia się na tych 4 elementach. Takie spojrzenie pozwala skupić się na firmie w skali mikro. Nie ustalamy ogólnych zachowań, tylko dzielimy je na mniejsze grupy. Mogą być to pojedyncze produkty, ale równie dobrze możemy brać mniejsze lub większe grupy produktowe. Ustalamy dla nich odpowiednią cenę, rentowność, marżę. Patrzymy na zwrot z inwestycji i poniesione koszty. Możemy ustalić odmienną dystrybucję dla każdej grupy. Nic nie stoi na przeszkodzie, by jedne rzeczy sprzedawać tylko stacjonarnie, a inne tylko online. Taka dywersyfikacja może mieć zarówno pozytywny, jak i negatywny wpływ. Ograniczenie sprzedaży do danego środowiska może spowodować efekt ekskluzywności. Zachodzi jednak ryzyko, że po prostu mniej osób będzie wiedzieć o danym produkcie. Wiąże się to z ostatnim elementem, czyli promocją. Konieczne jest dobre prowadzenie kampanii reklamowych i mądre rozporządzanie budżetem. Więcej indywidualnych produktów może generować większe koszty związane z promocją.
Marketing personalny
Oznacza dokładne personalizowanie reklamy. Dobry mailing charakteryzuje się tym, że ma idealnie dobraną treść do grupy docelowej. Każdy z nas chce przecież czytać treści skierowane właśnie do siebie. Oczywiście nie mówimy tylko o podstawowych podziałach jak płeć czy wiek. Warto zwrócić uwagę na częstotliwość zakupówSkupia się na tym, aby klient wykonał określone czynności. Większość firm ma ustalone lejki sprzedażowe w ramach których te czynności są definiowane. Może to być zapisanie się na newsletter, wzięcie udziału w szkoleniu czy dobranie dodatkowych rzeczy do zamówienia. Liczy się efekt. Dobrym wsparciem może okazać się tutaj inbound marketing, który sprawi, że klient samoistnie będzie do nas trafiał. Potem już ma tylko jeden krok to tego, by „wpaść w nasz lejek”. Warto zwrócić uwagę, że każda reklama powinna być nakierowana na wywołanie określonych działań. To znowu pomoże przy współpracach z firmami zewnętrznymi. Nie ma nic lepszego jak dobra znajomość zachowań naszych klientów. Pamiętajmy, że do tego potrzebna jest konsekwencja. Ludzie poprzez powtarzanie są w stanie „nauczyć się” określonych ruchów. Jeśli będziemy konsekwentni w naszym marketingu to klientowi będzie prościej dojść do celu.
czy porzucone koszyki. Rodzaje i typy marketingu są różne, ale powtarza się jedna sentencja „poznaj swojego klienta”. Pamiętaj, że lepiej wysłać 50 idealnie stargetowanych maili, niż 1000 na „chybił – trafił”. Liczby pokażą, że nie dość, że Ci klienci chętniej kupią to jeszcze zyskają przywiązanie do marki, bo zobaczą, że firma ich dobrze zna i wie jakie mają potrzeby. Pamiętajmy, że marketing personalny to nie tylko maile i automatyczne komunikaty. Można go tez rozumieć jako dobre przygotowanie się do rozmowy z naszym klientem. Jeśli wiemy o nim więcej niż on zakłada, to pokażemy się jako dobrze przygotowany profesjonalista. Pozwoli to nie zadawać nam losowych pytań tylko od razu przejść do sedna. Sprzedawcy w sklepach często stosują ten rodzaj marketingu w postaci wczucia się w klienta. Empatia i umiejętność spojrzenia oczami klienta jest bardzo doceniana. Jest miłą odmianą od mechanicznie powtarzanych regułek typu „zaproponuje hot doga”. Pamiętaj, że nieważne jaki przekaz kierujesz i jak „daleko” jesteś od klienta, zawsze wyślij mu personalizowaną wiadomość. Zobaczysz, że wpłynie to bardzo pozytywnie na Twoje wyniki sprzedażowe.
Marketing efektywnościowy
Skupia się na tym, aby klient wykonał określone czynności. Większość firm ma ustalone lejki sprzedażowe w ramach których te czynności są definiowane. Może to być zapisanie się na newsletter, wzięcie udziału w szkoleniu czy dobranie dodatkowych rzeczy do zamówienia. Liczy się efekt. Dobrym wsparciem może okazać się tutaj inbound marketing, który sprawi, że klient samoistnie będzie do nas trafiał. Potem już ma tylko jeden krok to tego, by „wpaść w nasz lejek”. Warto zwrócić uwagę, że każda reklama powinna być nakierowana na wywołanie określonych działań. To znowu pomoże przy współpracach z firmami zewnętrznymi. Nie ma nic lepszego jak dobra znajomość zachowań naszych klientów. Pamiętajmy, że do tego potrzebna jest konsekwencja. Ludzie poprzez powtarzanie są w stanie „nauczyć się” określonych ruchów. Jeśli będziemy konsekwentni w naszym marketingu to klientowi będzie prościej dojść do celu.
Marketing szeptany
Specyficzny rodzaj marketingu mający wyglądać jak realne polecenia i rekomendacje użytkowników. Często jest to prowadzone w formie pytania o rzecz X, na którą potem inny użytkownik (ten sam co zadał pytanie, tylko z innego konta) odpowiada i poleca produkt X. Dobrze przeprowadzony marketing szeptany może, zwłaszcza dla osób nie aż tak biegłych w internecie wyglądać, jak realne rekomendacje. Wiele firm stosuje marketing szeptany, ale mało kto się do tego przyznaje, ponieważ jest to chyba jedna z najbardziej wątpliwych moralnie form marketingu. Dodatkowo użytkownicy są bardzo wyczuleni na „sztuczne rekomendacje”, dlatego, jeśli chcesz stosować marketing szeptany, to mądrze wybierz firmę. Zły wybór może spowodować, że nie tylko nie zarobisz, ale też stracisz w oczach swoich obecnych i przyszłych klientów.
Marketing mobilny
Forma reklamy polegająca na wysyłaniu przekazu reklamowego bezpośrednio na telefon klienta. Oczywiście zgodnie z prawem, potrzebna jest zgoda od właściciela numeru na wysyłanie mu treści marketingowych. W praktyce jednak coraz mniej czytamy regulaminy i to, co podpisujemy, dlatego niektórzy z nas potrafią otrzymywać nawet kilkanaście takich SMS-ów dziennie. Warto zaznaczyć, że jest to bardzo skuteczna forma reklamy. Każdy z nas telefon ma zawsze przy sobie i sprawdza go regularnie. Dodatkowo możemy bardzo dokładnie personalizować przekaz i skutecznie badać co działa na jakiego klienta. Marketing mobilny można jeszcze interpretować jako treści reklamowe, które mają być wyświetlane tylko na urządzeniach mobilnych. Konstrukcja telefonu od ekranu monitora się różni. Przede wszystkim w komórce mamy orientację pionową, a nie poziomą jak w komputerze. To powoduje, że konstrukcja, jak i układ reklamy musi być dedykowany właśnie pod te urządzenia. Trzecim sposobem interpretacji marketingu mobilnego jest założenie, że jest on wyświetlany jako reklamy w grach na telefonach komórkowych. Jest to jeszcze bardziej specyficzna odmiana klasycznej reklamy. Przeważnie reklamy w grach wyświetlają się od 5 do 30 sekund. W tym czasie powinniśmy zawrzeć jak najwięcej konkretów i zachęcić użytkownika do tego, aby przerwał swoją obecną rozgrywkę, kliknął w naszą reklamę i zainstalował grę. Jest to trudne zadanie, ale twórcy reklam prześcigają się w coraz to ciekawszych pomysłach. Jak widać rodzaje marketingu, przykłady mogą mieć bardzo różne w ramach jednej grupy. To jest częste zjawisko, ponieważ marketing stale ewoluuje i zmienia się w zależności od zapotrzebowania rynku.
Influenser marketing
Hit ostatnich kilku lat. Stosowany w mediach społecznościowych oraz serwisach wideo typu YouTube. Nowoczesny i bardzo szybki sposób na outbound marketing, ponieważ w jednej chwili informujemy bardzo dużą grupę osób o produkcie i budujemy ich podświadomość. Potocznie influenser to osoba znana z tego, że jest znana. Definicja tego słowa mówi jednak, że jest to wpływowa osoba, która wykorzystując swoje zasięgi może oddziaływać na ludzi, z którymi nawiązuje trwałe relacje. Najczęściej są to twórcy internetowi (wszelkiego rodzaju) posiadający duże grono odbiorców, fanów, obserwujących itp. Oczywiście wielkość tego grona też jest bardzo subiektywna. Osoba, która ma 1000 takich „fanów” jest już nazywana mikroinfluenserem. I często to właśnie takich osób poszukują firmy, bo może nie trafią do aż tak szerokiego grona, ale konwersja może być na dużo wyższym poziomie. Sposób samej reklamy jest bardzo różny. Wszystko zależy od tego, czego poszukuje firma oraz od zaangażowania samego influensera. W związku z tym czasami widzimy typowe „reklamy” na profilu takiej osoby, a czasami świadomość jest budowana w sposób naturalny i długofalowy. Jeśli widzimy, że osoba, którą oglądamy, podziwiamy i której ufamy używa na co dzień i poleca dany produkt, to znaczy, że musi być dobry. Często zakup odbywa się nie z samej potrzeby konsumenta, a z tego, że to właśnie ten influenser powiedział, że warto to kupić. Oczywiście tego typu reklama jest dużo droższa niż np. kampania na Facebooku, ale często zainwestowane w to pieniądze potrafią się bardzo szybko zwrócić. Ważne tylko jest, aby dobrze wybierać influensera.
Marketing rekomendacyjny
Częściowo powiązany z powyższym punktem. Kupujemy daną rzecz, dlatego że polecił nam ją ktoś (np. influenser). Nasze mózgi działają w ten sposób, że podświadomie ufają, jeśli dostaną od kogoś rekomendację. Powoduje to, że nie analizujemy aż tak jak powinniśmy, bo przecież ktoś kupił i jest zadowolony. W ten właśnie sposób działają oceny na Google czy Facebooku. Jeśli widzimy, że dana restauracja ma 4,8 gwiazdki na Google z 1000 opinii, to oznacza, że na pewno jest bardzo dobra i warto tam pójść. Często taka ocena (od osób, których tak naprawdę nie znamy) nam w zupełności wystarcza. Ciekawe jest to, że nadal są firmy, które nie dostrzegają jak ważny jest to aspekt. Wychodzą z założenia, że produkt po prostu sam się obroni. Prawda jest jednak taka, że jeśli nie dbasz odpowiednio o swoje opinie w internecie i nie reagujesz w sytuacjach kryzysowych, to narażasz się na dużo mniejszą sprzedaż niż wskazuje na to Twój potencjał. Te same zabiegi są stosowane w reklamach, które mówią, że „9 na 10 dentystów poleca tę pastę do zębów”. Często nie zastanawiamy się nad prawdziwością tej statystyki. Skoro tylu dentystów poleca, to musi być to dobry produkt. Trzeba mieć świadomość, że te dane mogą być mocno subiektywne a oceny, który widzimy nieprawdziwe. Wiele firm specjalizuje się w tym, aby wystawiać pozytywne opinie. Prawda jest taka, że jest to jednak droga bez powrotu, bo jak klient kupi taki Twój produkt i się rozczaruje to po prostu nigdy więcej do Ciebie nie wróci. Raz zarobisz, ale tylko raz.
Marketing afiliacyjny
Jeszcze kilka lat temu bardzo popularny sposób reklamy. Polegał na tym, że dany użytkownik dostawał swój dedykowany link. Jeśli druga osoba z tego linka dokonała zakupu, to pierwsza osoba dostawała określoną kwotę lub procent od tego zakupu. Słaby punkt tej metody był jednak taki, że osoba X mogła bardzo dobrze reklamować dany produkt, ale to od użytkownika zależało w jaki sposób dokonał zakupu. Z biegiem czasu dedykowany link został zamieniony na indywidualny kod rabatowy. Był on przypisany właśnie do danej osoby reklamującej. Dzięki zastosowaniu kodu rabatowego klient miał np. 20% zniżki, a sklep wiedział, że zakup powstał w wyniku reklamy danej osoby. W ten sposób można było mierzyć skuteczność kampanii, bo każdy wychodził z danej sytuacji zwycięsko. Jeśli marketing afiliacyjny połączymy z dwoma poprzednimi rodzajami w jedną spójną kampanię, to możemy otrzymać naprawdę bardzo dobre wyniki.
Jak widzisz rodzajów marketingu jest bardzo dużo. To, co wypisaliśmy, to tylko oczywiście wybrane, najpopularniejsze rodzaje. Firmy szukają coraz to nowych sposobów na promocję i reklamę, w związku z czym testuje się różne rozwiązania. Najważniejsze to dobre zaplanowanie kampanii, niezależnie z jakiego rodzaju marketingu korzystasz. Pomyśl, przelicz, zobacz alternatywy, a po wszystkim przeanalizuj wyniki i wyciągnij wnioski. W ten sposób każda Twoja kolejna kampania będzie coraz lepsza.