Każdy z nas potrafi codziennie dostawać dziesiątki wiadomości mailowych. Jedne są oczywiście przez nas wyczekiwane, jednak większość to zwykły mailing reklamowy lub inne niechciane wiadomości. W dzisiejszym artykule powiemy, co oznacza słowo spam, jakie niesie zagrożenia i w jaki sposób możemy się przed nim obronić.
Co to jest spam?
Jeśli zastanawiasz się co to znaczy spam to możesz być w lekkim szoku. Ta nazwa, a raczej ten skrót wywodzi się pierwotnie od mielonki wieprzowej która była dostępna w Ameryce. Sprzedawano ją pod nazwą Shoulder Prok and Ham. Mielonka ta była również głównym bohaterem jednego ze skeczów Monthy Python, gdzie klient chciał zamówić w restauracji danie, ale niestety w każdym z nich była ta mielonka. Czemu o tym piszemy? Ponieważ w idealny sposób oddaje to znaczenie tego, czym dzisiaj jest spam. Jest to coś, co wbrew naszej woli jest nam oferowane (wysyłane) i praktycznie nie ma jak się tego pozbyć (tak jak mielonki w skeczu).
Definicja spamu określa go jako komunikat wysyłany w tym samym momencie do wielu (setek, a nawet tysięcy) osób, które nie wyraziły zgody ani chęci na otrzymanie takiej wiadomości. Warto dodać, że przeważnie te wiadomości nie są w żaden sposób spersonalizowane, co oznacza, że każdy otrzymuje dokładnie taką samą treść. Obecnie spam nie ogranicza się tylko do poczty elektronicznej. Coraz częściej można go spotkać również w przychodzących SMS-ach. Tak jak dawniej do naszej skrzynki pocztowej były wrzucane ulotki reklamowe, tak samo dzisiaj dziesiątki, a nawet czasem setki takich wiadomości potrafimy otrzymywać w ciągu dnia.
Jeśli zastanawiasz się w jaki sposób odróżnić czy dana wiadomość powinna być traktowana jako spam, czy nie, to poniżej przedstawiamy 5 najpopularniejszych cech, które ma większość wiadomości typu spam.
- Mają masowy charakter – tak jak wspomnieliśmy są one przeważnie wysyłane przez automat bądź program i kierowane do bardzo wielu odbiorców. Bardzo często osoba wysyłająca nawet nie ma pojęcia co to są za osoby (odbiorcy), bo lista z adresami jest kupiona lub pozyskana w sposób nielegalny.
- Nie są spersonalizowane – zasada jest jedna. Aby spersonalizować swoją wiadomość to trzeba wiedzieć cokolwiek o swoim adresacie. Chociaż znać jego imię lub wiedzieć czym się zajmuje jego firma. Bardzo często możemy spotkać się z tym, że dostajemy mailing od jakiejś nieznanej firmy i oferuje nam ona usługę, która kompletnie nie jest dopasowana do naszego biznesu. Tego typu wiadomości spam bardzo często otrzymują przedsiębiorcy, bo ich adresy mailowe są w wielu miejscach publiczne i korzystają z tego rozmaite firmy, dla których liczy się tylko sprzedać swój produkt – nieważne komu.
- Działają niezgodnie z prawem – oczywiście nie każdy spam działa niezgodnie z prawem. Sporo z nich jest jednak wysyłane po to, aby wyłudzić od Ciebie dane, lub sprawić byś zainstalował na komputerze szkodliwe oprogramowanie (np. poprzez kliknięcie w link).
- Mogą chcieć wprowadzić Ciebie w błąd – bardzo częste w spamie jest podszywanie się pod email marketing innej znanej firmy. Sporo użytkowników, gdy widzi logo znanej firmy np. Samsunga, to z góry zakłada, że jest to wiadomość właśnie od nich. Osoby wysyłające spam właśnie tego oczekują, bo w ten sposób zdobywają Twoje zaufanie i sprawiają, że cała wiadomość wygląda mniej podejrzanie.
- Opierają się na zasadach socjotechniki – czyli mówiąc prościej skłaniają użytkownika do dobrowolnego ujawnienia swoich danych.
Oczywiście pamiętaj o tym, że jeśli wiadomość spełnia 4 z 5 lub 1 z 5 warunków to też może być uznawana za spam. Nie ma tu reguły, że musi być spełnione X czynników. Właśnie dlatego tak wiele osób może mieć problem z jasnym określeniem co jest spamem, a co nim nie jest. Często potocznie mianem spamu określamy nawet email biznesowy, którego w danym momencie po prostu nie chcieliśmy dostać.
Jeśli zapiszemy się na jakiś newsletter (np. podczas zakładania konta w danym serwisie) i ten serwis będzie nam później wysyłał regularnie wiadomości dotyczące nowej oferty lub aktualnych promocji, to pewnie wiele osób powiedziałoby „znowu dostałem ten spam”. W rzeczywistości taka wiadomość (o ile wysłana rzeczywiście przez tę firmę) nie nosi żadnych znamion spamu. Jest to po prostu mail reklamowy.
Aby lepiej to zobrazować przedstawimy Ci prawdziwy przykład spamu, który możesz otrzymać:
Nadawca: rp.1GvyvWTp0r@mail.uims5sj4kl.com
Temat: Oczekuje na wysy?k? - iPhone 13
Treść: Odpowiedz i wygraj!
Zupeinie nowego iPhone'a 13
Wybralismy Cie do BEZPLATNEGO udziaiu w naszym programie lojalnosciowym! Poswiec tylko kilka minut, by otrzymac te wspaniala nagrode.
Wypelnij ankiete
Jak możesz zauważyć jest wiele rzeczy, które powinny wzbudzić Twoją wątpliwość. Przede wszystkim w temacie brakuje polskich znaków a sam temat jest napisany bardzo mało składnie. Zupełnie jakby go pisał robot, a następnie był tłumaczony w automatycznym tłumaczu (prawdopodobnie tak było). W samej treści też nie ma polskich znaków. Z maila możemy się dowiedzieć, że zupełnie za darmo możemy otrzymać najnowszy telefon, wystarczy, że wypełnimy ankietę. Prawdopodobnie po kliknięciu w link zostaniemy przekierowani na stronę, gdzie automatycznie na komputerze zostanie nam zainstalowane złośliwe oprogramowanie. Pod żadnym pozorem nie klikaj w takie wiadomości. Nawet sam nadawca wiadomości już powinien Ci uzmysłowić, że ta wiadomość zdecydowanie nie jest prawdziwa.
Dlaczego spam jest szkodliwy?
Skoro wiemy już co oznacza spam, to teraz zastanówmy się dlaczego w ogóle jest on szkodliwy i niebezpieczny. Są tak naprawdę dwa główne powody dla których dostajesz tego typu wiadomości:
- W celach marketingowych – ten rodzaj spamu nie jest groźny dla Ciebie oraz Twoich danych i komputera, ale bywa po prostu irytujący. Spamer wysyła do Ciebie wiadomość, bo chce sprawić, abyś np. zapisał się na określoną listę mailingową. Jeśli takich kontaktów zbierze wystarczająco dużo, to może takie adresy sprzedać do innych osób. Może nie zdajesz sobie sprawy, ale handlowanie danymi (nawet adresami email) to istna plaga dzisiejszych czasów, a coraz popularniejsze narzędzia do wysyłania masowo wiadomości mailowych sprawiają, że ludzie wolą kupić słabej jakości bazy niż pozyskać je samemu np. korzystając z wyszukiwarki email.
- W celach cyberprzestępczości – jest to dużo groźniejsza forma „ataku”. Nie chodzi w niej bowiem jedynie o, to byś zapisał się na kolejną listę mailingową, a o to, by wykraść Twoje dane. Sposobów jest bardzo dużo. Jedni stosują linki, które prowadzą do niebezpiecznych stron, inni dodają do wiadomości załącznik, który imituje np. fakturę. Po wejściu w ten załącznik na Twoim komputerze instaluje się złośliwe oprogramowanie. Skutki jego zainstalowania mogą być naprawdę tragiczne. Cyberprzestępcy bez problemu mogą dostać dostęp do Twojego imienia i nazwiska, numeru karty kredytowej, danych dowodu osobistego, numeru PIN, loginu i hasła do bankowości internetowej, a także adresu.
Są to naprawdę wrażliwe dane i jeśli wpadną w niepowołane ręce, to możesz mieć spore kłopoty. Cyberprzestępcy, znając Twoje dane mogą wykraść wszystkie Twoje pieniądze z banku, zaciągnąć na Ciebie pożyczki (tzw. chwilówki), a także podszywać się pod Ciebie wpędzając Ciebie w spiralę długów. Największy problem ze spamem polega na tym, że czasami ciężko odróżnić czy dana wiadomość jest „bezpiecznym” czy niebezpiecznym spamem. Najlepszą radą jest to, by w nic nie klikać, jeśli nie jesteś pewny, że ten email pochodzi z zaufanego źródła.
Jak zablokować spam?
Skoro wiemy już co znaczy słowo spam i czym jest spam, to teraz pora na powiedzenie w jaki sposób się przed nim można obronić. Istnieje kilka metod na to, by ograniczyć ilość otrzymywanego spamu, jednak bardzo trudne jest sprawienie, aby na swoją skrzynkę nie dostawać takich wiadomości wcale.
- Korzystaj ze skrzynek mailowych, które zawierają filtr antyspamowy.
Mimo że wybór skrzynki pocztowej może wydawać Ci się mało istotny, to prawda jest taka, że to bardzo ważny element. Część obecnych skrzynek ma własne filtry antyspamowe, które zatrzymują podejrzane maile i kierują je do osobnego folderu. Jeśli zastanawiasz się gdzie jest folder spam, to przeważnie jest on w innym miejscu niż podstawowe wiadomości.
- Nie otwieraj podejrzanych maili i załączników
Tak, sposobem na nie otrzymywanie dużej ilości spamu jest również nieklikanie w takie wiadomości. Mimo że na początku może być ich kilka miesięcznie, to wystarczy kliknąć w kilka z nich i już sprawisz, że na twojej skrzynce każdego dnia będzie pojawiać się kilka, a nawet kilkanaście niechcianych emaili.
- Unikaj podawania głównego adresu email tam gdzie nie potrzeba
Dokonując zakupów w różnego rodzaju sklepach internetowych, czy rejestrując się na forach zawsze trzeba podać adres mailowy. Staraj się główny adres podawać tylko tam, gdzie jest to niezbędne. Do rzeczy mniej istotnych możesz spokojnie wykorzystać dodatkowy adres, który stworzysz lub jeśli temat jest naprawdę mało istotny i jednorazowy, to możesz wykorzystać generator maili. Sprawdzi się on idealnie w różnego rodzaju newsletterach w których nie potrzebujesz stałych informacji, a raczej jednorazową interakcję.
- Unikaj ogólnego podawania swojego adresu mailowego
Pamiętaj, że spamerzy korzystają nie tylko z Twojego adresu mailowego, gdy go sam podasz. Oni wykorzystują najróżniejsze boty, które ściągają ze stron adresy podane w kontach, stopkach czy informacjach. Im bardziej dbasz o swoją prywatność, tym spamerom trudniej wykraść Twój adres mailowy.
- Czytaj dokładnie regulaminy, które akceptujesz
Wiemy, że mało kto to robi, ale w regulaminach potrafią być zapisane najróżniejsze rzeczy. Jeśli wyrazisz zgodę (zaakceptujesz regulamin) to nie możesz mieć pretensji, jeśli właśnie poprzez daną stronę Twój adres trafi w niepożądane ręce. Rejestrując się gdzieś przeznacz dwie minuty i zapoznaj się z regulaminem… zawsze.
Jak widzisz temat spamu jest z jednej strony prosty, ale z drugiej trzeba uważać na każdym kroku, bo nieuczciwi ludzie tylko czekają na to, by Cię wykorzystać. Nie ufaj wszystkiemu, co widzisz na poczcie. Zawsze sprawdź dwa razy zanim w cokolwiek wejdziesz. Jeśli masz wątpliwość, czy dana rzecz jest prawdziwa, to zawsze możesz skontaktować się z firmą np. pod oficjalny numer telefonu i dopytaj się, czy to wiadomość od nich. Bądź ostrożny i nie wierz, że akurat Ty wygrałeś najnowszy telefon, bo takie rzeczy praktycznie się nie zdarzają.
